Verschijningsdatum: november 2020
Uitgeverij: The House of Books
Genre: Literaire fictie
ISBN: 9789044360516
Prijs: €23.99
Op Montverre, een exclusieve school in de bergen, worden de intelligentste studenten voorbereid op het Grand Jeu, een mysterieuze filosofische wedstrijd. Leo nam ooit deel, maar hij verloor zijn passie voor het spel na een tragische gebeurtenis. Nu keert hij, in ongenade gevallen na een mislukte carrière, terug naar Montverre. De school is veranderd, een vrouw vervult nu de rang van Magister Ludi bij het Grand Jeu. Hij voelt een vreemde connectie met haar: Leo en Claire hebben hun leven allebei op leugens gebouwd. Terwijl het hoogtepunt van het jaar dichterbij komt, beginnen de muren geheimen te fluisteren…
De eerste 100-150 pagina’s was ik er van overtuigd dat ik Het verraad van Monteverre niets zou vinden. De personages raakten me niet echt, de wereld voelde vreemd en onbegrijpelijk aan en de term Grand Jeu kreeg maar geen echte invulling. Nu is dat laatste zelfs na het boek uit te lezen nog steeds niet helemaal duidelijk, maar dat maakt ook niet (meer) uit. Op een bepaalde moment realiseerde ik me dat ik het boek niet meer kon wegleggen. Dat ik zowel het verleden als de toekomst van de personages wilde weten. Ik weet niet wat het exacte keerpunt was, maar wel dat Collins een prachtboek heeft weten neer te pennen. Mysterieus, subtiel en groots.
Bridget Collins schrijft met een vleugje melancholie en mysterie. De gelaagdheid in haar zinnen en beschrijvingen zorgen er voor dat je als lezer vaak enkele zinnen later pas doorhebt wat de auteur voorheen probeerde te zeggen. Dit past bij de sfeer van het boek, maar zorgt ook voor een traagheid in het lezen. En toch is het tegelijk een boek dat je moeilijk kan wegleggen. Eens je in het verhaal zit en je de personages beter leert kennen, voel je medelijden met ze en ook angst. Want de wereld die Collins heeft gecreëerd zit vol duisternis die iedereen op elk moment kan opslokken. Niemand is veilig, zo lijkt. Niemand zijn toekomst is zeker, het pad dat ze volgen slechts maar een paar stappen verlicht.
In Het verraad van Monteverre staat vooral de vrijheid van het individu centraal. Vrouwen zijn niet toegelaten op de prestigieuze filosofische school, Leo wordt verbannen en De Partij stelt wetten op om Christenen te achtervolgen. En dan zijn deze politieke beslissingen nog maar de eerste laag. Daaronder zijn er onder andere ook het recht om te bestaan en het recht om je eigen pad te kiezen, vrij van alle (voor)oordelen die mensen al hebben over je familie. Door de gelaagdheid van het verhaal is het moeilijk om het boek in maar één genre te plaatsen. Het is een verhaal dat zich niet snel of in ieder geval toch niet eenvoudig laat definiëren. En dat is net de sterkte van Bridget Collins, iets wat ook al aanwezig was bij De Boekbinder. Beiden zijn verhalen die je even moet laten bezinken, die je doen nadenken en waarvan bepaalde scenes nog dagenlang door je hoofd spoken. Onverwacht, alsof je pas na het lezen de echte waarde van ze weet in te schatten.
Het idee van het Grand Jeu, een manier om in de buurt van het goddelijke te komen door een combinatie van onder andere wiskunde, filosofie en muziek, is interessant. Zeker wanneer het gespeeld wordt, want het is en blijft een spel, door jonge twintigers. Allemaal mannen. Allemaal afgesloten van de buitenwereld terwijl ze op hun prestigieuze school zitten. De maatschappijkritiek die tussen de lijnen door te lezen valt is subtiel en had eigenlijk duidelijker, luider mogen zijn. Exclusieve scholen waar vooral de kinderen (lees: jongens) van de rijkste families toegang tot hebben en waarvan de meesten later in de regering zetelen of andere belangrijke (politieke) functies uitoefenen. Klinkt bekend, niet?
En toch blijft de wereld die Collins gecreëerd heeft vaag. Buiten de school van Monteverre is de wereld wazig, bevindt het zich in een soort van vacuüm. Realisme met een vleugje fantasy en geen duidelijke tijdsaanduiding. Maar dat stoort het verhaal niet want het zijn de personages die centraal staan. Leo, Claire en de Rat. Elk vol geheimen, verdriet en imperfecties. Snakkend naar erkenning en liefde. De sterkte van de personages ligt in hun zwaktes en gedachten, veel meer dan in hun uiteindelijke handelingen. Collins heeft échte personages weten te schrijven, die ondanks hun fouten vooral doen wat ze denken dat juist is.
Door de interessante personages en wereld die wat naar de achtergrond verdwijnt, is Collins’ schrijfstijl te vergelijken met die van Donna Tartt. Een trage schrijfstijl, die langzaam je ziel binnendringt en je uiteindelijke bijna onbewust doet houden van de personages. Met het verschil dat Collins er in slaagt dit in een heel aantal pagina’s minder te doen en daardoor het tempo nét snel genoeg houdt. En daarbij ook nog eens prachtzinnen schrijft als: “hij kwam hier om aardig te zijn, om haar te bedanken en weer te vertrekken, en met haar stekels en doornen heeft ze al zijn satijnen bedoelingen tot een hopeloze knoop vastgehaakt”.
DE BOEKENBOOM 